Velkominn heim

Ég var að koma heim flugleiðina.  Það þýðir að sjálfsögðu viðkomu í  Leifsstöð.  Ég ætlaði að versla í einu raftækjaverslun landsins sem er  undanþegin söluskatti, Elko.

Það fyrsta sem ég rak augun í var að þeir verðmerkja minna en  helminginn af vörunum.  Ég tók myndir af nokkrum hillum:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ég gat því ekki séð hvað vörurnar þeirra voru ódýrar og góð kaup enda ákvað ég að sleppa því að eiga við þá viðskipti.  Afgreiðslumaður bauðst að vísu til að romsa verðin upp eftir minni en ég afþakkaði það. 

Vikurnar þrjár sem ég var úti, sá ég aldrei óverðmerktar vörur í  búðum.  Þetta eru ótrúlega ósvífnir viðskiptahættir sem viðgangast bara  þar sem verslanir komast upp með slíkt í krafti einokunar og án aðhalds frá yfirvöldum eða neytendum.

Það er ekki rétt að íslendingar séu að verða ameríkaniseraðir.  Mikið  væri gott ef við værum að verða það í raun og veru.  Verðmerkingar og  neytendaréttur væru þá í lagi og vöruverð hagstætt.

 

Meira um tollinn: Svar til Guðbjörns

Sæll Guðbjörn,

Þú gafst mér nóg að huga um.  Nú sit ég á sólbjörtum eftirmiðdegi og reyni að svara þér lið fyrir lið, paragraf fyrir paragraf.  Það sem þú skrifaðir er í innfelldum texta hér að neðan.

Gaman að sjá að fleiri en ég hafa gaman af tollamálum. Ég gat ekki orða bundist þegar ég sá af hve lítilli þekkingu var fjallað um tollamál og starfsmenn tollsins í þessu bloggi og athugasemdum þess.

Það er slæmt þegar menn tala um eitthvað af of lítilli þekkingu, ég er sammála því.  Þótt innviðir tollsins séu flóknir og hægt sé að vera mörg ár að kynnast þeim, þá er grunnhugmyndin að baki tollheimtu einföld og allir geta haft skoðun á henni.

Margir eru kveðnir í kútinn á þeirri forsendu að þeir séu ekki nógu miklir sérfræðingar.  Mér leiðist það og svara yfirleitt “ég get þekkt egg frá fúleggjum þótt ég kunni ekki að verpa” þegar ég lendi í þeirri stöðu.

Í versta falli kemst upp um vankunnáttu og misskilning sem er þá hægt að leiðrétta eins og þú reynir að gera í þínum skrifum.  Allir græða að lokum.

Það kann að vera að ástæða þess að ég er svona viðkvæmur fyrir þess sé að ég er formaður Tollvarðafélags Íslands, auk þess sem ég gegni stöðu yfirmanns hjá tollstjóra. Ég vil hins vegar taka skýrt fram að þessa grein skrifa ég ekki í umboði tollyfirvalda eða Tollvarðafélagsins, heldur er um sjálfstæða skoðun mína að ræða.

Mér hefur aldrei sinnast við starfsmann hjá tollinum.  Allir sem ég hef séð í vinnu þar hafa verið iðnir og samviskusamir.  Ég hef aldrei séð þá misnota aðstöðu sína eða vera dónalega við mig eða þá sem ég var með.  Ég held að starfsmenn tollsins séu að minnsta kosti jafn miklir heiðursmenn eins og starfsmenn lögreglunnar.  Gæðafólk virðist veljast þangað.

öllum er heimill innflutningur til Íslands, nema að sjálfsögðu ef um innflutningsbann eða  takmarkanir sé að ræða á varningnum.  Ef þér finnast reglurnar of flóknar gerir þú líkt og þúsundir íslenskra fyrirtækja og einstaklinga: þú kaupir þér aðstoð tollmiðlara.

Ég veit að ég get keypt mér aðstoð tollmiðlara, en þeir eru einmitt sérfræðingarnir sem ég vísa til í mínum upphaflegu skrifum.  Mér finnast reglurnar ekki flóknar.  Hins vegar er tímafrekt og kostnaðarsamt fyrir mig og aðra sem vilja flytja inn vörur að framfylgja þeim.

Ég hef svo gaman af dæmum: Ef Akureyringar bæðu alla ökumenn sem þangað kæmu að tína allt út úr bílnum, sýna þeim og setja inn í hann aftur, væri það mjög einföld beiðni að þeirra hálfu.  Framkvæmdin myndi samt leggja alla umferð til bæjarins niður.

Drífðu þig endilega til London og taktu með þér nokkrar ,,pallettur” af klementínum og seldu ódýrt – ég kem að kaupa af þér – ekki málið!

Ástæðan fyrir því að ég panta ekki pallettu með matvörum til landsins er að á þeirri pallettu yrðu tugir mismunandi vörutegunda og mikil vinna færi í að gera grein fyrir þeim öllum.  Persónulega vil ég panta "bland í poka".

Ég veit að ég gæti komið pallettu til landsins ef hún innihéldi bara eina vörutegund eins og þú stingur uppá.  Þá þyrfti ég að selja öðrum það sem á pallettunni er og stofna mína eigin verslun.  Ég þyrfti að leggja 120% á vöruna á pallettunni til að hafa upp í kostnað við að koma vörunni í gegnum toll og borga tollana.  Ég gæti ekki keppt við Bónus og Krónuna í því umhverfi.

Hvað boð og bönn eða takmarkanir varðar,þá styðjast slíkar innflutningstakmarkanir og –bönn við lög og reglugerðir. Því er við Alþingi að sakast, því lögin eru sem alþjóð veit sett af Alþingi en ekki stjórnvöldum. Alþingi ákvarðar jafnframt heimildir framkvæmdavaldsins til setningar reglugerða og annarra reglna.

Að sakast við stjórnvöld á borð við tollstjóra (tollverði), sem einungis sinna skyldu sinni og framfylgja lögunum er ekki sanngjarnt. Þegar tollverðir eða aðrir starfsmenn tollstjóra tollflokka eru þeir einnig að framfylgja landslögum. Tollskráin er viðhengi eða viðauki við tollalögin og hefur lagagildi. Þegar tollstarfsmenn tollflokka eru þeir einungis að flokka varning í réttan tollflokk, þannig að rétt gjöld séu greidd í ríkissjóð og rétt leyfi liggi fyrir við innflutning (fyrir hvoru tveggja eru sem sagt lög sem fyrr segir).

Alveg sammála.  Þetta er verkefni fyrir Alþingi og það er alls ekki við starfsmenn tollsins að sakast.

Íslendingar hafa hvorki komið sér upp her né járnbrautum. Við höfum látið okkur stærri þjóðir um að leika sér með dáta og lestarteina.  Ég held því fram að tollgæsla hefði átt að fara í sama flokk.  Hún sé of kostnaðarsöm fyrir svona litla þjóð og hana hefði aldrei átt að taka upp.

Hún var kannski réttlætanleg þegar örfáir aðilar fluttu inn tóbak, salt og mjöl en nú skipta vörutegundir þúsundum og pappírsvinnan hefur blásið út samkvæmt því.  Fyrirbæri eins og iPod eru flóknari og erfiðara að skilgreina en tunnu af brennivíni eða sekk af mjöli.  Er iPod tölva, upptökutæki eða sjónvarp?  Er ekki nær að hætta að reyna að svara því, og taka upp flatan virðisaukaskatt í staðinn?

Tollskráin (Harmonized System) er notuð í yfir 200 löndum um allan heim og er gefin út af Alþjóðatollastofnuninni (World Customs Organization – WCO). Aðalmarkmið WCO og Alþjóðaviðskiptastofnunarinnar (World Trade Organization – WTO) – sem er aðal samstarfsaðli WCO og ekki þekkt fyrir að standa í vegi fyrir alþjóðaviðskipum – er að auðvelda og auka heimsviðskiptin.

Ef menn vilja á annað borð hafa tollamúra er sjálfsagt að vera í WCO og nota skrána þeirra, ég er alveg sammála því.  Hinsvegar vil ég engan múr.

Tollskráin er einmitt tæki til að auðvelda viðskipti landa á milli, en ekki leið til hindrunar viðskipta landa á milli. Þegar ég sem tollari sé tollskrárnúmer, þá veit ég annaðhvort hvaða vara er á bak við númerið eða ég fletti því upp.

 Tollskráin er einnig mikilvæg fyrir hagtölur, en með númerunum er hægt að fylgjast með inn- og útflutningi á öllum varningi. Innflutnings- og útflutningsaðilar – og stofnanir hins opinbera – geta þannig fylgst með heildar-innflutningi í ákveðnum tollskrárnúmerum. Þetta nýtir sér heill her af fólki í þjóðfélaginu, bæði hjá fyrirtækjum og ríkisstofnunum. Íslendingar eru t.d. með eigin númer á alls kyns fisktegundum og öðru sem aðrar þjóðir hfa ekki og nýtir þær upplýsingar sem tollyfirvöld veita til margra hluta. Kalifornía hefur ekki áhuga á að flokka loðnu og síld í mismunandi tollflokka eða löngu og karfa eða þorsk, en í staðinn hafa þeir áhuga á ýmsum cítrus-ávöxtum s.s.: klementínum, satsúmum og tangerínum.

Ég er sammála, að það gæti verið gaman og gagnlegt að fylgjast með því sem fer til og frá landinu.

Mætti ekki hugsa sér að stærri kaupmenn og heildsalar skiluðu yfirlitsskýrslum til hagstofunnar um sín viðskipti, án þess að öll vara færi í gegnum nálarauga tollembættis?  Það er hægt að mæla umferðarþunga eftir hraðbraut án þess að stoppa hvern einasta bíl og telja í honum farþegana.

Ef  ég panta varahlut í gamla hjólið mitt tel ég ekki að ég eigi að útfylla skýrslu um málið, eða borga gjöld.  Vinnan fyrir mig réttlætir ekki ágóðann fyrir ríkið.  Meðalhófs er ekki gætt.  Ég myndi eyða 2 klst að óþörfu til að ríkið hagnist um nokkra hundraðkalla.  Mínir tveir klukkutímar eru miklu verðmætari en svo. 

Þetta er kjarni málins fyrir mér.  Í flestum öðrum löndum myndi ég panta varhlutinn frá einhverjum innanlands af því landið væri nógu stórt til að ég þyrfti ekki að flytja neitt inn sjálfur.  Ísland er ekki nógu stórt til að vera land í hefðbundnum skilningi.  Þess vegna kemur hér upp einokun, aftur og aftur.

Ef lönd eru nógu stór, þá er innflutningur til þeirra í svo stórum skömmtum að tollafgreiðsla er hverfandi lítill hluti af kostnaði við innflutninginn.  Ég myndi ekki setja mig á móti því að tollafgreiða tugi tonna af klementínum.  Öðru máli gegnir þegar mánaðarneysla á öllu landinu nær ekki upp í hundrað kíló á mánuði.  Tekur því þá að fylla út sérstakt eyðublað?  Hver borgar eyðublaðið, prentun þess, útfyllingu og yfirferð?  Neytandinn, í formi hærra vöruverðs!

Tollarar ákveða því ekki að í dag fari ,,i-pod” í þennan flokk og á morgun fari hann í annan tollflokk. Sé slíkt gert er það lögbrot, sbr. umfjöllun mína á undan, og það á að kæra til tollstjóra og síðan til ríkistollanefndar.

Á okkar dögum er vöruúrval það fjölbreytt að einföld skrá getur ekki innihaldið allar mögulegar vörutegundir, ekki frekar en flokkunarkerfi líffræðinga ræður við hverja nýja flugu og skriðdýr sem menn rekast á inni í skógi.  Líffræðingar nota starfsævina til að skrifa lærðar greinar um nýju dýrin sem þeir finna og í hvaða flokk þeir velja að setja þau.

Starfsmenn hjá tollinum hljóta að lenda í þessu sama reglulega. 

Þegar sjónvörp komu fyrst á markað, sem voru hönnuð til að tengjast tölvu hlýtur að hafa komið kostnaðarsamt hik á starfsmenn tollsins.  Það þurfti að búa til nýjan vöruflokk: “tölvuskjáir”.  Sú vinna hefði verið óþörf ef menn hefðu bara flutt inn skermana án þess að spyrja hvort þeir væru “flugur eða skriðdýr”.

Viljirðu hins vegar lækka gjöldin þarftu að tala við hið háa Alþingi – hér að neðan er 77.gr. stjórnarskrárinnar okkar, svo þetta sé á hreinu:Skattamálum skal skipað með lögum. Ekki má fela stjórnvöldum ákvörðun um hvort leggja skuli á skatt, breyta honum eða afnema hann.  Enginn skattur verður lagður á nema heimild hafi verið fyrir honum í lögum þegar þau atvik urðu sem ráða skattskyldu

Veldi tollsins er sem sagt ekkert þegar að ákvörðunum um gjöld kemur eða varðandi tollflokkun – þar ræður blákaldur lagatextinn.

Aftur sammála, ég veit að þetta eru landslög.

Hvað lokakaflann hjá þér varðar, Kári minn, þá finnst mér leiðinlegt að valda þér vonbrigðum, því sama ,,skrifræðisóskapnaðinn”  er að finna í tollamálum innan ESB og einnig bölvaða tollskrána – sorry!

Allir virðast sammála því, að í ESB sé gífurlegt skrifræði.  Ég ætla ekki að halda öðru fram.  Hitt er svo annað mál, að ef við göngum í ESB verðum við hluti af stórri heild og kostnaðurinn af öllu skrifræðinu dreifist á miklu fleiri  þegna.

Ef það gerist ekki við inngönguna í ESB, þá vil ég ekki ganga inn heldur leita annara leiða til að losna við tollembættið.

 

 

Hvers vegna er ég að þessu?

Ég bjó í Norður-Karolínu í Bandaríkjunum í átta ár.  Þar vandist ég því að geta pantað vörur með póstverslun, hvaðan sem var innan Bandaríkjanna.  Þau eru opinn markaður með þrjúhundruðmilljón manns og engar hindranir innvortis.

Ég keypti tölvuna mína frá fylki sem var lengra í burtu frá Karolínu en Reykjavík er frá Tyrklandi.  Engin tollafgreiðsla.  DHL kom með tölvuna mína heim næsta dag og sendingarkostnaður var innifalinn í verðinu sem var auglýst í póstlistanum.  Ímyndið ykkur hvort þetta veitti ekki tölvubúðinni í bænum samkeppni !  Hún þurfti að keppa við mörgþúsund aðrar verslanir!

Norður Karolínubúar eru miklu fleiri en Íslendingar, en þeir þurfa ekki að reka tollembætti.  Þeir þurfa ekki að kosta rekstur embættisins, og það sem skiptir miklu meira máli:  Þeir þurfa ekki að borga óbeinan kostnað við að allar innflutningsskýrslurnar séu fylltar út.

Við Íslendingar þurfum að verða svona.  Við eigum að geta orðið fylki í ESB.  Ef það er ekki hægt, verðum við að leita annara leiða.  Við verðum að losna við þessa múra.  Ég hef einu sinni kynnst því að vera laus við þá og ég þoli ekki að hafa þá í mínu lífi aftur.

 

 

Auglýsing um auglýsingar

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sjáið auglýsinguna sem sigraði á auglýsingahátíðinni í Cannes.

 

Um þotuhreiður og glysið sem safnast í þau

Gamla Tempelhof flugstöðin í Berlin er líkust aðalbyggingu Háskóla Íslands.  Hún er eins og virðulegt musteri og endurspeglar tíma þegar flugið var ennþá kraftaverk og dæmi um hverju mannsandinn getur áorkað.



Brautryðjendur gáfu okkur kraftaverkið en möppudýr og tækifærissinnar eru í óða önn að gera lítið úr því.

Ég sit og skrifa í vél Iceland Express á leið til Íslands frá Danmörku.  Flugið sjálft kostaði 18 þúsund en flugvallaskatturinn í Leifsstöð bætir 7 þúsund ofaná miðann minn.


Þar sem upphaflega stóð bárujárnsskúr við ameríska flugbraut er nú svæði sem er eins og Kringlan eða Smáralind í umfangi og reksturinn á því virðist kosta sitt.

Það styttist í að maður þurfi að vera mættur þremur tímum fyrir þriggja tíma flug.  Nýja vegabréfið mitt inniheldur nú lífssýni til að fullnægja þrálátri öryggisþörf Bandaríkjamanna.  Ég borgaði fimmþúsund fyrir vegabréfið og ég vona að Bandaríkjamenn krefji mig ekki um enn fullkomnara vegabréf allt of fljótt.

Á vellinum eru Íslendingar vanir að kaupa sínar myndavélar og vasadiskó því annarsstaðar á eyjunni er verðið alltof hátt.  Fyrir ferðina fór ég því á vefinn www.dutyfree.is og ætlaði að sjá verð á nerdaleikföngum.  Ég sá hvergi verð á myndavélum lengur svo ég sendi tölvupóst og fékk að vita að búðin Elko væri komin með einkaleyfi á græjusölu á vellinum.

Elko rekur verslunina með lágvöruverðssniði, þarna eru krakkar að afgreiða og áherslan á að selja mikið magn.  Þetta er alveg eins og að koma inn í þeirra verzlanir í bænum.

Af hverju er bara Elko úti á fríverslunarsvæðinu að selja myndavélar?  Hvar er Hans Petersen og allir hinir?  Flugvöllurinn skapar einokun sem er alls ekki nauðsynleg eða náttúruleg.

Ég pældi ekkert í þessu meðan gamla ríkisbúðin var þarna í denn, mér fannst þetta bara vera eins og ÁTVR, svona góð gamaldags ríkiseinokun sem maður hefur vanist frá blautu barnsbeini.  Núna er enginn ríkisbragur á vellinum lengur, þetta er bara nakin einokun í risastórri eftirlíkingu af Kringlunni.

Ég má ekki taka með mér vatnsbrúsa eða naglaklippur inn í þessa innkaupaparadís vegna þess að ég gæti verið að smygla sprengiefni.  Ég reyndi forðum að smygla skyri og soðnu spaghetti í stampi með pestó sósu út á en það var gert upptækt þótt ég byðist til að éta "sprengiefnið" á staðnum.



 

 

 

 

 

 


 

 


Gefum okkur að þetta sé heiðarleg tilraun til að auka öryggi í flugi.  Þá skil ég ekki hvernig hægt er að halda verslunarsvæðinu á flugvellinum öruggu.

Vinnustaðurinn er á við hálfa Kringluna.  Hvernig er með mannaráðningar?

Inn á svæðið er mokað tonnum af varningi og mat sem flugfarþegar eiga að kaupa.  Heilu gámarnir af DVD spilurum, kexi, klámblöðum og vindlingum fara inn á svæðið.  Er verið að röntgen gegnumlýsa alla sendiferðabílana?

Má bjóða þér að leita að naglaklippum og hættulegum varningi í sendiferðabílunum sem koma inn á svæðið frá eftirtöldum fyrirtækjum?

• 66Norður
• Bistro Atlantic
• Blue Lagoon
• Cafe Europa
• Cafe International
• Elko
• Epal
• Eymundsson
• Fríhöfnin ehf.
• Inspired by Iceland
• Kaffitár
• Landsbankinn
• Leonard
• Optical Studio
• Panorama Bar
• Rammagerðin
• Saga Boutique
• Securitas
• Skífan
• Verzlun 10-11

Ég get ímyndað mér hvernig er að vera terroristi þarna.

Ætli sé hægt að búa til sprengju úr tíu lítrum af 80% rommi?  Ég get keypt það á vellinum og farið með út í vél.  Hvað með haug af Lithium rafhlöðum fyrir fartölvur, þær eru víst slæmar með að springa og fást í Elko, ætli ég geti gert sprengju úr þeim?  Kannski er það of mikil fyrirhöfn, ég lauma sprengjunni bara í næstu sendingu af peysum í 66Norður búðina, eða í rakakrembrúsa frá Blue Lagoon.  Magnesíum er víst eldfimur málmur og er notaður í gleraugnaspangir.  Svo getur verið að brauðhnífurinn sem liggur á borðinu hjá Cafe Europa sé nýtilegur í eitthvað.


Ég held ég þurfi ekki að þusa frekar, allir sjá að þessi leit að naglaklippum er fáránleg niðurlæging til að geta svo selt fólki þessar sömu naglaklippur þegar inn á völlinn er komið.

Ef mönnum er alvara með þessum öryggismálum ættu flugfarþegar að labba inn á mjög lokað svæði  eftir vopnaleitina.  Þar væru bara klósett og lögregluþjónar með útprentaðan lista frá Bush að leita að stressuðum mönnum með vefjarhetti og svartar bækur í litlu broti.  Kannski lítil ríkisrekin veitingasala.

Leifsstöð er ekkert einstök, svona eru margir flugvellir.  Undarlegt sambland af reglum sem eru svo fáránlegar að maður hristir hausinn á leiðinni um völlinn, og svo gróðabraski hjá þeim sem notfæra sér þessar undarlegu reglur til að komast í einokunar-verslunarrekstur.

Þegar hjarðir af möppudýrum renna saman á alþjóðavettvangi verður útkoman oft grátbrosleg, sérstaklega ef Bandaríkjamenn fá að ráða ferðinni.

Þegar maður kemur svo vatnsflösku- og naglaklippulaus inn á verslunarsvæðið er ekki hægt að fá kranavatn því á klósettunum rennur volgt forblandað handþvottavatn.  Eina leiðin er að kaupa sér vatnsflöskur í búðunum þar.  Ég er ekki svo mikill samssærissinni að halda að þetta sé vísvitandi gert til að auka vatnssölu, sennilega er þetta yfirsjón.

Kostnaðurinn við að nota þessa stöð er að verða all verulegur hluti af flugferð.  Það þarf að borga ríflega fyrir bílastæði þarna úti í auðninni, í kringum þrjúþúsund krónur fyrir langa helgarferð.  Svo þarf að borga flugvallarskatt, sjöþúsund á mann.  Það er aðgöngumiðinn inn á verslunarsvæðið.  Svo þarf að kaupa mat og drykk á stöðinni því hann fylgir ekki með í flugmiðanum lengur, og ekki má maður koma með mat að heiman því hann gæti verið sprengifimur.

Svo bætist við kaupæðið sem rennur á veikgeðja sálir (þar á meðal mig)  því það þarf að nota möguleikann til að kaupa á meðan hægt er.  Reyndar sýnist mér verðið þarna ekki sérlega hagstætt lengur.  Kannski þarf að leggja vel á núna til að borga uppbygginguna sem hefur átt sér stað þarna upp á síðkastið.  Það væri kaldhæðni ef farþegar byrja að bera draslið í gegnum stöðina í stað þess að kaupa það þar.

Þegar ég kem út í flugvél heldur æðið áfram.  Ég horfi á flugfreyjurnar stunda sölustarfsemi á brennivíni, ilmvötnum, heyrnartólum, moggum og samlokum alla flugferðina.  Meira að segja vatnið kostar.

Maður kemst ekki á klósettið fyrir þessum útspýttu elskum.  Hvernig ætli gangi að komast út í neyðarútgangana fyrir litlu pylsuvögnunum þeirra ef í harðbakka slær?  Það er grátlegt til þess að hugsa að samkvæmt lögum eru flugfreyjur um borð til að tryggja öryggi farþega.

Dyrnar til flugmanns eru harðlæstar.  Það er engin hætta á að litlir krakkar slysist lengur til að verða hugfangnir af flugi með því að heimsækja flugmanninn eins og ég fékk að gera þegar ég var lítill.

Það er niðurlægjandi að fljúga í dag og mér finnst sölumennskan vera komin út í öfgar.



 

 

 

 

 

 


 

Ég ætla að enda á uppbyggilegum nótum.

Hugmynd #1:  Hvernig væri að gera allt flugvallarsvæðið að fríverzlunarsvæði og hafa háskólann þarna?

Nemendur gætu búið á svæðinu, fengið mjög ódýran mat, drykk, skólabækur og aðrar nauðssynjar á námsárunum, og kannski unnið hjá fyrirtækjum sem væru í tengslum við skólann og sem gætu geymt hráefni og fullunna vöru á tollfrjálsu svæði.  Svæðið gæti orðið Hong Kong okkar íslendinga.

 

Hugmynd #2:  Gegn framvísun farmiða má fá toll og virðisaukaskatt fellda niður í verzlunum í Reykjavík, þar á meðal í ÁTVR.

Þá væri ekki lengur nauðsynlegt að fara með vörurnar út í vél og fljúga með þær milli landa.  Frjáls samkeppni væri milli búða í bænum og engin fríhöfn nauðsynleg.  Flugvöllurinn fengi að vera eins og BSÍ eða lestarstöð, ekki verzlunarmiðstöð.

 

Hugmynd #3:  Hvernig væri að taka þessa sömu "ströngu" öryggisgæslu upp við helstu umferðarmannvirki?  Miklubraut má sprengja með flutningabíl hlöðnum sprengiefni og því þarf að takmarka aðgang inn á brautina.

Leitað væri í öllum bílum og farmur væri bannaður (en það væri hægt að kaupa gos og samlokur í sérstökum verslunum sem væru reknar við brautina með sérleyfi frá ríkinu).  Einkabílisminn myndi leggjast af og allir færu að hjóla

 

Sjöfalt lyfjaverð

Um verð á lyfinu Terbinafin (Lamisil)

Í Velvakanda Morgunblaðsins í gær var sagt frá kaupum á lyfinu Terbinafin, 28 stk, 250 mg töflur.  Sá sem skrifaði (S.Þ.S.) fann lyfið ódýrast í Lyfjavali á 5.362 kr.  en dýrast í Lyfju á 7.499 kr.

Í tilefni af þessu sendi systir mín mér ljósmynd af kassanótu frá Kaupmannahöfn.  Mamma mín keypti lyfið þar skv. lyfseðli læknis frá Íslandi :

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Lyfið heitir Terbinafin HEXAL 250 mg. og thad eru 28 töflur í skammtinum sem kostar 62,90 DKK.  

Gengið núna er 11,393 svo lyfið kostaði 717 kr.  í Kaupmannahöfn.

Ódýrasta lyfið hér er sjö sinnum dýrara en í Kaupmannahöfn.  Í Lyfju er munurinn tífaldur.

 

Hvernig við lækkum vöruverð í einum hvelli

Vöruverð á Íslandi mun ekki lækka fyrir en venjulegt fólk getur auðveldlega pantað vörur á internetinu og flutt þær inn eins og fólk er farið að gera í öðrum löndum.  Það er skilvirkasta aðhaldið við verslanir sem hægt er að hugsa sér.

Ég geri orð Ian Watson að mínum.  Hann segir þetta í grein á ensku sem má lesa hér.

Hann segir það sem ég hef sagt lengi, að skrifræði tollsins á Íslandi er stærsti óvinur neytenda í dag.

Hér er úrdráttur úr greininni:

Our import rules hinder us from taking advantage of these innovations. If you live in Iceland, ordering something online catapults you into a nightmare of forms, charges, delays, and errands. It feels as if society has decided to punish you for the simplest and most innocent wants and needs, like a good book, a funny movie, a spare part or a comfortable shirt. Customs charges, VAT, service charges for collecting customs and VAT, delivery delays, and trips to the post office suck all the value out of participation in this new consumer culture and keep all the power in the hands of retailers.

Í gamla daga máttu Reykvíkingar ekki vinna í Hafnarfirði fyrir verkalýðsfélögunum.   Við þurfum að uppræta svona haftastefnu í eitt skipti fyrir öll ef við ætlum að komast inn í nútímann.

 

 

Þörf á lögum um hópmálsókn

Ostur, Baugur og Framsókn

Þegar ég kom til Júgóslavíu skömmu fyrir stríðið þar, sá ég fullt af  spennandi sölubásum með leðurvörur.  Eftir heimsóknir í nokkra slíka  víða um landið, sá ég að þeir seldu allir sömu vöruna. Sama leðurbeltið  merkt Marlboro var til sölu í þeim öllum.

Það kom í ljós að leðurverksmiðja ríkisins var á bak við allar vörur á  ferðamannastöðum.  Skipulag kaós.  Helsi á bak við sýndarfrelsið.

Þetta rifjaðist upp fyrir mér í morgun þegar ég leit yfir ostahilluna  í búðinni þar sem við kaupum inn til vikunnar.

Þótt mér væri stillt fyrir framan aftökusveit gæti ég ekki þekkt í  sundur eftirtalda osta í bragðkönnun:

• Brauðostur
• Fjölskylduostur
• Heimilisostur
• Skólaostur
• Gouda
• Gotti
• Ísbúi
• Grettir
• AB Ostur
  

Þetta er allt sami osturinn enda þarf ekki að sjá hann, bara umbúðirnar.

 

 

 

 

 

 

Mjólkursamsalan er ófær um að bjóða upp á fjölbreytileika svo hún  "feikar það" með nýjum og nýjum umbúðum.  Það er skiljanlegt.  Ekkert  fyrirtæki er svo gott að það geti veitt sjálfu sér samkeppni.  Ég tek fram að ég efast ekki um gæði vörunnar.  Það er fjölbreytnin  sem ég sakna.

Í tíð Framsóknar fékk Mjólkursamsalan algera einokun á osta og  mjólkurvörum og var veldi hennar ærið fyrir.

Umboðsmaður neytenda er Framsóknarmaður.  Fyrirtækið Mjólka berst fyrir lífi sínu, nú á tímum frjálsrar  verzlunar.

Ég trúi að nú taki betra við.  Það verður ekki Framsóknarmaður yfir  landbúnaðarráðuneytinu eftir stjórnarskiptin.

Mér þykir vænt um bændur, og ég veit að þeir munu eflast og styrkjast  ef hætt verður að fara með þá eins og Danir fara með Grænlendinga.  Þeir munu blómstra því þeir eiga gjöfult land og þjóð, sem vill ólm  kaupa af þeim vörurnar.

 

 

 

 

 

 

 

 

Baugur minnir mig á Bónus, og Jóhannes í Bónus minnir mig á hagstætt  vöruverð.  Baugsfeðgar hafa alltaf vilja flytja inn landbúnaðarvörur.

Ef Jón Sigurðsson á við þetta þegar hann uppnefnir næstu stjórn  "Baugsstjórn", þá mæli hann manna heilastur.

 

Sítrónulögmálið

Ef ég vil selja bílinn minn þá veit ég miklu meira um hann en verðandi kaupandi.

Ég veit að bíllinn er í topp standi og hefur aldrei verið þveginn með kústi á  bensínstöð.  Hann fékk olíuskipti oftar en sum börn fá mjólk.

Kaupandinn veit ekkert af þessu, hann hefur bara viðmiðunarverðið sem  bílasölurnar eru með í sameiginlegum gagnagrunni sínum.

Hann getur ekki metið muninn á mínum bíl og öðrum svipuðum bíl sem er reyndar  drusla því tölvan í þeim bíl hefur bilað þrisvar og þaklúgan lekur á vetrum.

Meðalverðið í gagnagrunni bílasala miðast við báðar tegundir bíla.  Ég fæ enga  umbun fyrir að selja minn bíl því það er ekki hægt að haka við  "Gæðabíll" eða  "Vel með farinn" á eyðublaði bílaumboðanna.

Það er bara hægt að haka við hluti eins og "upphitaðir hliðarspeglar" og  "vetrardekk fylgja".

Ég vil ekki selja minn bíl á undirverði svo ég á hann áfram.  Eingöngu sítrónur  (lemons) verða eftir á bílaplönum hjá bílasölum.  Næsta meðalverð bílasalanna reiknast út frá ennþá lélegri bílakosti.

Þetta sama gildir um aðrar vörur.  Neytandinn velur ódýrari vöruna í hillunni  þótt næst-ódýrasta varan sé kannski tíu sinnum betri kaup.  Sá sem bjó til vöruna  veit það en neytandinn hefur enga aðstöðu til að komast að því.

Hann getur bara borið saman lengd á fídusalistum í bæklingi:  Er gemsinn með  bluetooth?  Er gemsinn með vasaljós?  Hvergi er hægt að lesa:  Verður  takkaborðið ónothæft eftir 6 mánuði?

Útkoman er sú að ódýrustu vörurnar komast af en gæðahugtakið fer halloka.

Þetta er sítrónulögmálið í hnotskurn.  Það var ekki stórt vandamál á meðan menn þekktu kaupmanninn sinn persónulega, en það er orðið það núna, þegar verzlanir eru stórar og eigendurnir eru hvergi nærri en láta krakka um að afgreiða.

Eina leiðin sem ég sé út úr þessum vítahring er að neytendur komi sér upp öflugu  upplýsingakerfi.  Við þurfum gagnagrunn yfir dýrari vörur eins og bíla og  heimilistæki.

Ég myndi glaður borga hærra árgjald til Neytendasamtakanna ef þeir kæmu sér upp  svona gagnagrunni.

Kveðið úr gaskútnum

Nú er vor í lofti og nærri tómur gaskútur úti á svölum. Ég setti á mig  neytendahattinn.

Fyrst hringdi ég í Olís sem býður 11 kg áfyllingu af própangasi fyrir 4.026 kr.

Næst hringdi ég í N1 (áður Esso eða Olíufélagið) á Ægissíðu, þeir vildu fá 3.895  kr.

Skeljungur í Skógarhlíð vildi 3.599 kr.

Allar þrjár stöðvarnar voru sammála um að þeir gætu ekki gefið mér inneign fyrir  gasi sem er í kútnum ef ég skila honum ekki tómum. "Við erum ekki með aðstöðu  til þess" var svarið. Með aðstöðu eiga þeir væntanlega við eina vigt.

Öll þrjú félögin kaupa gasið frá fyrirtækinu "Gasfélagið" og fá alla sína  própankúta þaðan.  Félögin áttu gasfélagið saman, en voru neydd til að selja það  eftir ólöglega verðsamráðið.  Einhverra hluta vegna versla þau samt öll við það  ennþá...

ÍSAGA veitir þessu þríeyki samkeppni og selur 10 kg. af gasi á 2.750 kr. Þeir  eru því langódýrastir.  Kútarnir þeirra fást í Byko, ekki á bensínstöðvum.

Þeir taka járnkút frá N1/Skeljungi/Olís uppí fyrir 2.000 kr. en selja manni sína  trefjaglerskúta fyrir 7.150 svo það eru upphafsútgjöld uppá 5.150 fyrir að færa  viðskipti sín til þeirra.

Síminn hjá þeim er 577 3000.

Smá samanburður í lokin (Ég fann tölurnar fyrir útlönd með smá Google leit).

Hvar    Kílóverð í kr.
Olís             366
N1              354
Skeljungur  327
ÍSAGA         275
-------------------
Danmörk     190
Bretland      172
USA            127

PS:  Ég rakst líka á gamalt verð frá Olís og sé að gasið þeirra hefur hækkað um  22% á einu ári.

 

Álagning

Lyf og heilsa í JL húsinu er farin að selja krem sem ég var vanur að kaupa úti.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Þetta ágæta smyrsli inniheldur chili og kamfóru og hitar vel vöðva sem eru aumir eftir hlaup eða skrifborðssetu.   Ég var glaður að sjá kremið aftur, en ekki eins glaður að sjá verðið sem var 750 kr. dósin.

Á Amazon er hægt að panta þessa sömu dós fyrir 3$ eða 190 krónur.  Verðið er því fjórfalt hærra en úti.  Ég er ekki með fjórfalt hærri laun en ég hafði úti.

Þarna er ekki hægt að kenna landbúnaðinum um.  Þetta er bara óhófleg álagning.  Ég verð svo reiður þegar ég sé svona, en það er svo lítið hægt að gera.  Ég labbaði bara út kremlaus.